Discussieleider:

Sander Hildebrand, business consultant bij iQibt

Panelleden:

• Bob van Graft, directeur IT/CIO bij de Vrije Universiteit te Amsterdam, voorheen werkzaam bij de Rijksoverheid, onder meer als directeur van het Gemeenschappelijk Dienstencentrum ICT. “Er zijn veel cloud-ontwikkelingen. Beheerders moeten over de grenzen denken.”

• Liesbeth Lageveen, manager bij DUO en ook SAP-specialist op het gebied van HR. “Ik zie beheerders als de spin in het web”

• Edgar Heijmans, directeur van P-Direkt en voorheen ook programmamanager Consolidatie Datacenters/Rijkscloud. “Als je met criminelen kunt omgaan, dan kan je dat ook met beheerders. Beide groepen moet je met respect behandelen.”

• Jindra Kessener, interim HR-directeur bij het Summa College en voorheen werkzaam bij KNAW, TNO en Atos Origin. “De beheerder van de toekomst neemt de regie: over z’n eigen ontwikkeling en over de samenwerking met anderen.

Het event Beheer de Toekomst trapt af met een paneldiscussie. Bij voorbaat staat al vast dat de tijd te kort is. Ieder van de vier panelleden kan die driekwartier gemakkelijk vullen met zijn/haar visie op het vak van de beheerder. Nog even los van de relevante bijdragen uit de zaal. Hildebrand heeft 5 stellingen en vragen voorbereid, waarover iedereen mag meestemmen.

1. Welke vaardigheden of eigenschappen heeft de beheerder van de toekomst?

Flexibiliteit en communicatie springen er duidelijk uit. De beheerder moet allereerst flexibel en leergierig zijn. Iemand in de zaal licht toe: “Als beheerder zijn we geneigd voorzichtig te zijn. Maar de buitenwereld gaat daarvoor veel te snel. We moeten verandering omarmen.” Dit levert een mooie tegenstelling, die Jindra in de antwoorden terugziet: “We moeten zorgen dat dingen het blijven doen, en tegelijk blijven bewegen.” Die tegenstelling tussen behoud en vernieuwing komt in het debat wel vaker terug. Agile wordt opvallend weinig genoemd, observeert Liesbeth. “Toch kunnen we er niet omheen. Het staat niet voor niets vanmiddag ook op het programma in de sessies.”

De beheerder moet naar eigen zeggen ook communicatief zijn en kunnen samenwerken. Bob is in dit opzicht blij met het woord bruggenbouwer. “Je moet weten wat er in het primaire proces nodig is, wat de wensen zijn van de eindgebruiker.”

2. De taken van de beheerder worden in de toekomst overgenomen door een robot

De robotisering gaat zeker een grote vlucht nemen, stelt Liesbeth. “Maar net als bij de automatische piloot in een vliegtuig: er blijft toch een mens bij nodig.” De zaal is het in meerderheid met haar eens. 80% denkt niet dat de beheerder een uitstervend beroep is. “Er blijft altijd iemand achter de knoppen.” Dat betekent niet dat robotisering het werk niet verandert. Jindra: “Hoe de technologie uitpakt, weten we niet. Maar vaststaat: het werk gaat in je loopbaan nog vijf keer veranderen.” Edgar doet er een schep bovenop: “Iedereen die denkt dat het vak blijft bestaan, die sterft uit. Je moet mee veranderen.” De zaal herkent dat: “Onze taken van twintig jaar geleden zijn al geautomatiseerd. Dat zal met onze huidige taken ook gebeuren.”

3. Goede beheerders kiezen eerder voor een carrière in het bedrijfsleven dan bij de overheid

De meningen hierover zijn 50/50 verdeeld. Een leidinggevende uit de zaal stelt: “Gezien de capaciteiten die we zoeken in een beheerder, betalen we ze te weinig. Bij de overheid is het werk wel inhoudelijk uitdagend, en we zijn een goede werkgever. Maar financieel is er een kloof met het bedrijfsleven.” Liesbeth heeft die ervaring ook: “Bij DUO solliciteren wel externen, bijvoorbeeld omdat ze minder reistijd willen. Zij maken de stap naar de overheid, maar we moeten ze inderdaad direct aan het eind van hun schaal plaatsen.”

De andere panelleden zien het anders. Jindra: “Ik ken beide sectoren. En als je het uitrekent en de secundaire arbeidsvoorwaarden meeneemt, valt het verschil mee.” Edgar: “Geld is niet de drijfveer. Zeker niet voor de jonge generatie. Velen kiezen voor de publieke taak. Voor werken voor Nederland. En laten we dit ook vaststellen: ik ken geen slechte beheerders bij de overheid.” Bob: “De dialoog over het beloningssysteem wordt overal gevoerd. Mijn CIO-collega’s in het bedrijfsleven hebben precies dezelfde problemen: kandidaten krijgen elders meer betaald. Voor bepaalde specialisten geldt dat. Niet in de breedte van ons vak. Richt je vooral op de specifieke competenties die je nodig hebt.”

4. Beheerders moeten voor stabiliteit zorgen in plaats van voor vernieuwing.

Ook bij deze stelling stemt de zaal 50-50. Om systemen te bewaken is stabiliteit geboden. “Je moet niet te veel aanpassen”, zegt Liesbeth. “Gebruik de standaard in plaats van te kiezen voor maatwerk. Dat is handiger bij updates en upgrades.” Edgar waarschuwt dat stabiliteit je ook de kop kan kosten. “Als je niks verandert in de software kan er toch ineens een bug optreden, zoals in P-Direkt.” De zaal zet in op: stilstand is achteruitgang. “Al blijven we verantwoordelijk voor de bestaande systemen, we moeten wel vernieuwingen doorvoeren.” Zo bezien kiezen veel mensen voor stabiliteit én vernieuwing. Ook Jindra: “Je moet vernieuwen om stabiliteit te blijven bieden. En bovendien: echte innovatie kan alleen als ontwikkelaars samenwerken met beheerders, want beheerders zien veel van wat anders kan.” Bob beaamt dat: “Elke wijziging is een verstoring van de businesscontinuïteit. Maar als je niet vernieuwt, ga je achter lopen. Je moet kiezen: welke ontwikkelingen zijn er? Waar gaan we in mee? Daar moeten beheerders bij zijn, om die transitie aan te kunnen. Want ontwikkelaars zijn weer niet bezig met beheer.”

Gastheer Michel van der Koogh roert zich in de discussie: “Geen stabiliteit zonder vernieuwing: ok. Maar innovatie: daar zijn we niet van als beheerders”. Bob reageert: “Dat zou ik heel jammer vinden. De innovatiekracht zit ook bij beheerders. Ik sta vaak te kijken van de ideeën van beheerders. Die weten wat nodig is in het primaire proces.” Ook in de pauze krijgt Michel hier en daar weerwoord. “Wij willen wél innoveren! Beheerders kunnen dat en vragen steun van het management daarvoor.”

5. Welke vraag heeft de zaal voor het panel?

De reacties waaieren alle kanten op. Moet de overheid de cloud adopteren? Zijn beheerders een bepaald type mensen volgens jullie? Functioneel beheer versus devops en techops? Wie beheert de beheerder? Specialiseren of generaliseren? Is het de rol van beheerders om de digitale vaardigheden van alle medewerkers te vergroten? Is beheer louter een kostenpost? Welke cursus of opleiding moet elke beheerder volgen? Et cetera. Waarmee maar bewezen is dat de tijd te kort is. Als een paar vragen heel kort zijn nagelopen, concludeert Sander: bij de borrel gaan we verder!

Foto’s: Bob Bronshoff