BDT Webinar 17 maart '22: De Impact van AI
Tijdens het tweede webinar in deze voorjaarsserie ging Jarno Duursma in op de impact van Artifcial Intelligence. Hij liet zien hoe je zowel computers als mensen kan laten doen waar ze goed in zijn – ondanks het feit dat slimme software veel menselijke vaardigheden beter beheerst dan wij zelf. Ook benoemde hij de menselijke vaardigheden en kwaliteiten die niet door software overgenomen kunnen worden. Tot slot gaf hij tips hoe wij onze unieke menselijke vaardigheden voortdurend kunnen verbeteren om relevant te blijven in ons werk. Want, zo stelt hij, het risico is niet zozeer dat software zich steeds meer gaat gedragen als mens. Het risico is dat mensen zich steeds meer gaan gedragen als software.
Jarno Duursma is een onafhankelijk technologie-expert, publicist, onderzoeker en spreker op het gebied van digitale technologie. Hij schreef vier boeken, onder andere over kunstmatige intelligentie, creatieve machines, deepfake technologie en blockchain. Jarno is veelvuldig te zien in dagbladen en landelijke media zoals EenVandaag, NOS, RTL4 en schrijft opinie-artikelen voor onder andere FD, NRC en Volkskrant. Hij is maker van de ‘listening to the future’ tech-podcast en de ‘Trending in Tech’ nieuwsbrief.
Duursma zet in zijn presentatie voorbeelden neer waar slimme software onze menselijke vaardigheden overtreft, zoals supersnel lezen, vertalen of patronen herkennen af tegen menselijke talenten en vaardigheden die nooit in software kunnen worden omgezet. Tot slot geeft hij handige tips hoe je in je werk relevant kan blijven in een wereld met steeds meer en slimmere software.
Wat kan Slimme software?
Kunstmatig intelligente software wordt in bedrijven en organisaties steeds meer in gezet. In veel branches is een enorm tekort aan personeel waardoor bedrijven steeds vaker zoeken naar wat uitbesteed kan worden aan software. Voorbeelden daarvan zijn het opsporen fraude, razendsnel vertalen in vele verschillende talen, transport, logistiek, supply chain, fietskoeriers, financiele transacties, het opmaken van jaarrekeningen, het matchen van kandidaten en vacatures, juridische zoekmachines voor documenten en jurisprudentie, spam en malware. Kunstmatig intelligente software is vele malen sneller en consistenter dan mensen en is in staat om in grote hoeveelheden data patronen te herkennen. Kunstmatig intelligente software kan relatief gemakkelijk vaardigheden uitvoeren, waarvan we eerst dachten dat dit puur menselijke vaardigheden zijn, zoals kijken, luisteren, lezen, spreken, emotieherkenning en creativiteit.
‘Kijken’ is een domein dat al redelijk goed ontwikkeld is. Door middel van visuele input en zelfs context, wordt al veel terug gerapporteerd in de organisatie. ‘Lezen’ is ook veel gebruikte software die op basis van het onderwerp binnenkomende mails naar de juiste afdeling stuurt. Software die ‘schrijft’ is er voor samenvattingen van wetenschappelijke papers. Er is tekstgenererende software, die aan de hand van een aantal bullets een lopende tekst schrijft, compleet met aanhef en afsluiting. Er is software die ons oneindig veel ideeën, invalshoeken, perspectieven en nieuwe afgeleiden biedt en daarmee creativiteit biedt.
Er is software die op basis van tekstuele input een stem teksten laat voorlezen met een bepaalde emotie, zoals angst, verdriet, verrassing. Emotieherkenning wordt steeds beter, maar het blijft lastig omdat mensen een enorm complexe manier hebben om emoties te uiten. Voorbeelden van software die ‘luistert’ is bijvoorbeeld shazam of birdnet.
Wat besteed je uit en wat niet: houd het menselijk?
Om te weten wat nu wel en niet aan software uit te besteden hanteert Duursma het uitgangspunt dat hij vóór technologie is, maar nog meer voor zaken menselijk te houden. Mensen hebben kwaliteiten en talenten die niet gevoelig zijn voor de opkomst van software. Empathie, communicatie en samenwerken, generaliseren, improviseren, voortborduren op nieuwe kennis, vertrouwen geven, begrip van de fysieke wereld, moreel kompas, begrip van sociale omgangsvormen, nieuwsgierigheid, zelfstandig plannen, vragen stellen, en context van duiding voorzien. Dit zijn skills waar mensen goed in zijn en zich in zouden moeten blijven ontwikkelen.
Tips om relevant te blijven in je werk
Om goed om te gaan met de impact van artificial intelligence en het beste tussen mens en computer te bereiken, geeft Duursma deze tips:
- Omarm digitaliseren. Laat wat maar mogelijk is vervangen door slimme software en benut de vrijgekomen tijd en ruimte voor het opdoen van nieuwe ideeën en het oppakken van nieuwe dingen.
- Volg de nationale AI cursus (gratis). Luister naar technpostcasts - ‘listening tot the future’, ‘nrc future affairs’, volg cursussen bij linkedin.
- Ontwikkel voortdurend de unieke menselijke skills. Doe dat door zelfreflectie en jezelf vragen te stellen als ‘hoe word je meer mens’, ‘wie ben ik’, ‘hoe voel ik mij’, ‘waarom voel ik mij zo’, ‘waarom kan ik zo moeilijk omgaan met kritiek’, ‘waarom blijf die ene opmerking van die collega zo lang bij me hangen’, ‘waarom wil ik de controle steeds houden’, ‘waarom kan ik zo slecht tegen verandering’, ‘waarom leg ik plafond voor mezelf zo hoog’, ‘waarom ben ik altijd op zoek naar iets meer of beters’, ‘waarom laat ik mezelf de pas zo vaak afsnijden’. Ga de zoektocht in jezelf aan en werk je emoties door. Door met ons zelf in contact te komen, regelmatig de stilte op te zoeken, het doorwerken van emoties, vind je de antwoorden op de vragen. We kennen allemaal wel die ene collega waarvan je denkt je zou zoveel beter in je werk zijn op het moment dat je dat persoonlijke item in jezelf zou oplossen. Dat persoonlijke item hebben we allemaal. Je persoonlijke ontwikkeling gebeurt altijd buiten je comfort zone. Dat betekent ook dat je moet nadenken hoe ziet mijn werk er over een paar jaar uit.
Laat computers doen waar ze goed in zijn en laat mensen doen waar mensen goed in zijn. Het risico is niet zozeer dat software zich steeds meer gaat gedragen als mens. Het risico is dat mensen zich steeds meer gaan gedragen als software. Het risico is dat wij onze navigatie ons zo klakkeloos volgen dat de dood ertoe leidt. Dat we zelf niet meer nadenken. Omarm technologie, omarm jezelf, je persoonlijke ontwikkeling, je groei als mens. Niet alleen blijf je dan relevanter voor de arbeidsmarkt van de toekomst, maar je bouwt ook mee aan een menselijker samenleving, nu technologie steeds dominanter wordt. Omarm dat wat ons menselijk maakt.
Het Beheer de Toekomst team
IenW/IenE: Daniël The, Maurice Snel, Kin Sun Fong, Rocky Berkhof, José Vreeburg
IenW/OenP: Marian van den Berge
IenW/RWS: Bart van der Stal
VWS: Georgette Pessers
